Het Landschap

Het Norger Esdorpenlandschap geldt als een van de best bewaarde cultuurlandschappen van Nederland. Het gebied in Noord-Drenthe wordt gekenmerkt door een kleinschalig, historisch landschap van akkers op zandruggen, omgeven door houtwallen, heideveldjes en oude boerenerven. Rond de akkers liggen eeuwenoude brinkdorpen met rietgedekte boerderijen en lommerrijke lanen die herinneren aan een agrarisch verleden. Tussen de dorpen liggen voormalige heideontginningen, doorsneden door zandwegen en oude karrensporen. Opvallend is de geleidelijke overgang van open essen naar beschutte beekdalen, waar natte graslanden, moerasjes en elzenbroekbosjes trapsgewijs aflopen naar de lager gelegen gronden.

Het Fochteloërveen is een van de laatste en best bewaarde hoogveenlandschappen van West-Europa. Op de grens van Friesland en Drenthe strekt dit uitgestrekte natuurgebied zich uit als een weids, bijna onaards landschap van veen, water en lucht. Het landschap is open en ongerept; de horizon lijkt oneindig en de stilte is zeldzaam diep. Het gebied vormt een opvallend contrast met de omliggende landbouwgronden. Uitgestrekte veenvlaktes, natte slenken, petgaten en kaarsrechte kades herinneren aan het turfverleden van deze streek. Tegenwoordig ontwikkelt zich hier opnieuw levend hoogveen, een zeldzaam en kwetsbaar ecosysteem dat eeuwen nodig heeft om te groeien. Aan de noordzijde van het Fochteloërveen ligt het dorp Veenhuizen, dat als voormalig pauperkolonie en strafkolonie sinds 2021 op de UNESCO-Werelderfgoedlijst staat.